Η χειρουργική ορθοκήλης αποτελεί ένα εξειδικευμένο πεδίο της χειρουργικής.
Ορθοκήλη ονομάζεται η κατάσταση κατά την οποία το τελικό τμήμα του παχέος εντέρου (ορθό) προβάλλει (προεξέχει) μέσω του κόλπου.
Η ασθενής συνήθως συνειδητοποιεί (βλέπει ή ψηλαφά) μια μαλακή μάζα που πιέζει το οπίσθιο τοίχωμα του κόλπου. Σε βαρύτερες περιπτώσεις τμήμα του οπίσθιου τοιχώματος του κόλπου βρίσκεται έξω από το αιδοίο, ιδιαίτερα μετά από σωματική άσκηση, αφόδευση, ορθοστασία κλπ. Σε περίπτωση που τμήμα λεπτού εντέρου προβάλλει μέσω του κόλπου, υφίσταται η λεγόμενη εντεροκήλη. Υπάρχουν και συνδυαστικές περιπτώσεις ορθοκήλης και εντεροκήλης.
Αίτια ορθοκήλης
Η ορθοκήλη οφείλεται συνήθως σε χαλάρωση των μυών του πυελικού εδάφους και εμφανίζεται συνήθως σε μεγάλη ηλικία και εφόσον έχουν προηγηθεί φυσιολογικοί τοκετοί. Ο φυσιολογικός τοκετός είναι δυνατό να προκαλέσει μικρότερης ή μεγαλύτερης κλίμακας ρήξεις των μυών του εδάφους της λεκάνης (πυελικού εδάφους). Η ορθοκήλη μπορεί να συνυπάρχει και με άλλες παθήσεις που σχετίζονται με αδυναμία των μυών του πυελικού εδάφους, όπως π.χ. η κυστεοκήλη και η πρόπτωση της μήτρας.
Συμπτώματα ορθοκήλης
Ένα από τα συμπτώματα της ορθοκήλης μπορεί να είναι αίσθημα πίεσης ή ξένου σώματος στην περιοχή του οπίσθιου τοιχώματος του κόλπου, ενώ σπανιότερα μπορεί να προκληθεί και δυσκοιλιότητα, αφού δημιουργείται στην περιοχή του ορθού ένα κόλλημα στη διέλευση των κοπράνων. Πολλές ασθενείς αναφέρουν μια ιδιαίτερα κακή ποιότητα ζωής.
Διάγνωση ορθοκήλης
Η διάγνωση της ορθοκήλης τίθεται κλινικά, ενώ βοηθά και η "δυναμική" μαγνητική τομογραφία, το αφοδευσιογράφημα και σε ορισμένες περιπτώσεις το ενδοσκοπικό υπερηχογράφημα.
Θεραπεία / λαπαροσκοπική χειρουργική επέμβαση ορθοκήλης
Σε περίπτωση που η ορθοκήλη είναι αρχόμενη και κλινικά ανεπαίσθητη, είναι δυνατή και η παρακολούθηση απλώς του προβλήματος. Η σύσταση για την αποφυγή της επιδείνωσης της ορθοκήλης είναι η ασθενής να αποφεύγει την πίεση κατά την αφόδευση, αλλά και τη δυσκοιλιότητα (σκληρές κενώσεις). Αυτό επιτυγχάνεται με την κατανάλωση άφθονης ποσότητας φυτικών ινών και υγρών. Αν όμως η ορθοκήλη και τα επακόλουθα συμπτώματά της επιδεινώνονται, τότε προτείνεται η χειρουργική αποκατάσταση.
Η ορθοκήλη θεραπεύεται σήμερα με λαπαροσκόπηση (λαπαροσκοπικά), μέσω δηλαδή τριών μικρών τομών του κοιλιακού τοιχώματος μεγέθους 0,3 – 1 εκ. . Κατά την επέμβαση ευθειάζεται (ανασηκώνεται) και καθηλώνεται (συχνότερα με ραφές και σπανιότερα με τη βοήθεια βιολογικού ή συνθετικού πλέγματος) το ορθό στη λεκάνη (λαπαροσκοπική ορθοπηξία).
Από τη λαπαροσκοπική τεχνική (η οποία συνδυάζεται με τη χρήση εργαλείου υπερήχων ώστε να είναι αναίμακτη η επέμβαση) προκύπτουν πολλά οφέλη.
Εναλλακτικά μπορεί να εφαρμοστεί επέμβαση με πρόσβαση από τον πρωκτό (π.χ. επέμβαση κατά STARR), με χειρότερα όμως αποτελέσματα μακροπρόθεσμα και περισσότερο πόνο μετεγχειρητικά.
Η λαπαροσκοπική ορθοπηξία για την αντιμετώπιση της ορθοκήλης παρουσίαζει κυρίως τα εξής πλεονεκτήματα σε σχέση με μια τοπικά περιορισμένη επέμβαση στην περιοχή του πρωκτού:
- Σημαντικά λιγότερος πόνος μετεγχειρητικά
- Ελάττωση σε σημαντικό βαθμό του κινδύνου επανεμφάνισης (υποτροπής) της ορθοκήλης
- Μείωση της πιθανότητας επιπλοκών, όπως π.χ. αιμορραγία, λοίμωξη κλπ.
Η ορθοπηξία μπορεί να πραγματοποιηθεί και ρομποτικά, πάλι δηλαδή μέσω μικρών τομών του κοιλιακού τοιχώματος όπως και λαπαροσκοπικά, με τα ίδια ουσιαστικά αποτελέσματα.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι θα πρέπει προεγχειρητικά να έχει πραγματοποιηθεί διερεύνηση για το αν υφίσταται κα εντεροκήλη πέρα απο ορθοκήλη, ώστε να διορθωθούν κατά την επέμβαση και οι δύο καταστάσεις.
Συνήθεις ερωτήσεις που απαντά ο χειρουργός ορθοκήλης
Ερ.: Ποια είναι η διάρκεια νοσηλείας μετά από επέμβαση ορθοκήλης?
Απ.: Η ασθενής παραμένει εντός κλινικής συνήθως 1-2 μέρες μετά τη λαπαροσκοπική αποκατάσταση της ορθοκήλης
Ερ.: Υπάρχει σε περίπτωση ορθοκήλης κάποιος άμεσος κίνδυνος για την υγεία μου?
Απ.: Η ορθοκήλη δεν αποτελεί κάποια εξαιρετικά επικίνδυνη νόσο, είναι όμως δύσκολη η ζωή της ασθενούς με την πάθηση αυτή.
Ερ.: Μπορεί να συμβεί περίσφιξη όπως στις υπόλοιπες κήλες σε περίπτωση ορθοκήλης?
Απ.: Η ορθοκήλη δεν μπορεί να οδηγήσει σε περίσφιξη.
Ερ.: Πως μπορώ να αποφύγω την επιδείνωση της ορθοκήλης σε περίπτωση που δεν επιθυμώ ακόμα επέμβαση?
Απ.: Το μόνο που μπορεί να κάνει η ασθενής είναι να μην πιέζεται πολύ κατά την αφόδευση, κάτι που επιτυγχάνεται με την καταπολέμηση της δυσκοιλιότητας.
Δείτε επίσης:
