Χειρουργική Παχυσαρκίας

Η Χειρουργική Παχυσαρκίας (Οbesity Surgery) ή αλλιώς Βαριατρική Χειρουργική (Bariatric Surgery) σε συνδυασμό με τη μέθοδο της Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής έχει ως στόχο τη δραστική μείωση βάρους σε παχύσαρκους ασθενείς.

Ο Dr. Δ. Κανέλλος ειδικεύτηκε επί σειρά ετών στο Κέντρο Λαπαροσκοπικής Χειρουργικής και Χειρουργικής Παχυσαρκίας του Vivantes Klinikum Spandau στο Βερολίνο (διευθυντές: Prof. V. Lange και Prof. F. Köckerling), ένα από τα 2 μεγαλύτερα πιστοποιημένα κέντρα χειρουργικής παχυσαρκίας στη Γερμανία.

 

Η παχυσαρκία αποτελεί ασθένεια, διότι προκαλεί ή είναι δυνατό να προκαλέσει στο μέλλον πολλές παθήσεις, όπως π.χ. σακχαρώδη διαβήτη, αρτηριακή υπέρταση, συναισθηματικές και ψυχικές διαταραχές όπως κατάθλιψη, καρδιαγγειακά νοσήματα (έμφραγμα μυοκαρδίου, εγκεφαλικό επεισόδιο, καρδιακή ανεπάρκεια κλπ.), άπνοια κατά τον ύπνο, εκφυλιστικές παθήσεις αρθρώσεων, οσφυαλγία κλπ.. Με την ελάττωση του βάρους σώματος μέσω μιας βαριατρικής επέμβασης αποφεύγονται ή και θεραπεύονται πολλές από τις παραπάνω παθήσεις. Αυτός είναι και ο λόγος που ένα μέρος του κόστους νοσηλείας/επέμβασης σε ιδιωτικές κλινικές καλύπτεται από πολλά ασφαλιστικά ταμεία.

 

Πότε πραγματοποιείται ένα χειρουργείο παχυσαρκίας?

Για να υπάρξει ένδειξη μιας επέμβασης παχυσαρκίας θα πρέπει σύμφωνα με τα διεθνή δεδομένα να πληρούνται τα εξής κριτήρια:

  • Παχύσαρκο άτομο με Δείκτη Μάζας Σώματος (Δ.Μ.Σ.) άνω του 40 kg/m² (B.M.I.>40 kg/m² = κακοήθης / νοσογόνος παχυσαρκία) ή άνω του 35 kg/m² σε συνδυασμό με συνοδές παθήσεις. Ο Δ.Μ.Σ. ή Β.Μ.Ι.=Body Mass Index υπολογίζεται ως το πηλίκο: βάρος/ύψος²
  • Αποτυχία απώλειας βάρους μέσω δίαιτας, παρακολούθησης από διαιτολόγο / διατροφολόγο και άσκησης
  • Αποκλεισμός αιτιών δευτεροπαθούς παχυσαρκίας, όπως ενδοκρινολογικών διαταραχών (π.χ. υποθυρεοειδισμός). Για το λόγο αυτό οι ασθενείς θα πρέπει να υπόκεινται προηγουμένως σε εργαστηριακό / ορμονικό έλεγχο
  • Συνιστάται να έχει προηγηθεί συμβουλευτική επίσκεψη σε ψυχίατρο για τον αποκλεισμό ή θεραπεία τυχόν ψυχικών διαταραχών (π.χ. κατάθλιψης ή ψύχωσης) που οδηγούν στην πολυφαγία και κατ’ επέκταση στην παχυσαρκία

Η επέμβαση περιορισμού βάρους αποτελεί με "άλλα λόγια" την τελευταία λύση / θεραπεία για την "ασθένεια" της παχυσαρκίας.

Στο Κέντρο Χειρουργικής Παχυσαρκίας του Dr. Δημήτριου Κανέλλου υφίσταται ολοκληρωμένη ομάδα συνεργαζόμενου διαιτολόγου, ενδοκρινολόγου, ψυχιάτρου και γαστρεντερολόγου.

 

 

Επεμβάσεις παχυσαρκίας

Η Χειρουργική Παχυσαρκίας πραγματοποιείται λαπαροσκοπικά (με λαπαροσκόπηση, μέσω δηλαδή μικρών τόμων "κλειδαρότρυπας", μεγέθους 0,5 – 1,3 εκατοστών) και θα πρέπει να εκτελείται από χειρουργό με εμπειρία και καλή εκπαίδευση στη Λαπαροσκοπική Χειρουργική Παχυσαρκίας.

Η εξέλιξη της λαπαροσκοπικής χειρουργικής έδωσε ώθηση τα τελευταία χρόνια στη βαριατρική χειρουργική, καθώς λαπαροσκοπικά μια επέμβαση, ιδίως σε παχύσαρκους ασθενείς, επιτυγχάνει μετεγχειρητικά:

  • πολύ ταχύτερη ανάρρωση
  • ελάχιστο πόνο
  • πολύ μικρότερη πιθανότητα επιπλοκών.

Για τους λόγους αυτούς η σύγχρονη χειρουργική παχυσαρκίας πραγματοποιείται σήμερα αποκλειστικά λαπαροσκοπικά.

 

Οι διεθνώς πιο καταξιωμένες, αποτελεσματικές και ασφαλείς επεμβάσεις παχυσαρκίας είναι σήμερα οι εξής δύο:

  1. Λαπαροσκοπικό Γαστρικό Μανίκι (Sleeve Γαστρεκτομή / Sleeve Resection)  Δείτε περισσότερα
  2. Λαπαροσκοπικό Γαστρικό Bypass (Γαστρική Παράκαμψη / Gastric Bypass)   Δείτε περισσότερα

Αυτές οι δύο κυρίως μέθοδοι εφαρμόζονται από τον Dr. Δ. Κανέλλο.

Η επιλογή της πρώτης ή της δεύτερης μεθόδου θα πρέπει να γίνεται με βάση τα χαρακτηριστικά του ασθενή κατά περίπτωση. Αξίζει να σημειωθεί ότι και στις δυο αυτές βαριατρικές επεμβάσεις δεν τοποθετείται "ξένο σώμα" στον οργανισμό (όπως π.χ. συμβαίνει με τη μέθοδο του γαστρικού δακτυλίου), κάτι που καθιστά τις δύο αυτές μεθόδους ασφαλείς, εκμηδενίζοντας σχεδόν τις επιπλοκές. Επιπλέον, είναι πολύ αποτελεσματικές λόγω της αφαίρεσης ή απομόνωσης του τμήματος του στομάχου που παράγει την ορμόνη της πείνας "γρελίνη" (ανάλυση σε χωριστές σελίδες) και τα αποτελέσματα είναι μόνιμα.

Αναφέροντας τις υπόλοιπες γνωστές επεμβάσεις για τη χειρουργική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, θα πρέπει να αναφέρουμε εν συντομία και τα μειονεκτήματά τους:

  1. Η γνωστή τοποθέτηση γαστρικού δακτυλίου (gastric band) μειώνει τη χωρητικότητα στο ανώτερο τμήμα του στομάχου, δημιουργώντας ένα στομάχι με σχήμα κλεψύδρας. Ο γαστρικός δακτύλιος μπορεί πρώτον να οδηγήσει, λόγω της ύπαρξης του ξένου σώματος, σε επιπλοκές (π.χ. διάτρηση στομάχου, μετατόπιση δακτυλίου προς τον οισοφάγο με αποτέλεσμα τη δυσφαγία και εμετούς κλπ) και δεύτερον κρίνεται μάλλον ως αναποτελεσματικός (διότι το τμήμα του στομάχου που παράγει την ορμόνη της πείνας "γρελίνη" παραμένει σε χρήση και μετά την τοποθέτηση του δακτυλίου). Το αποτέλεσμα είναι ότι οι περισσότεροι από τους ασθενείς που υποβάλλονται σε αυτή την επέμβαση, δεν παρουσιάζουν την αναμενόμενη απώλεια βάρους ή παρουσιάζουν στο μέλλον πάλι αύξηση βάρους, διότι το αίσθημα της πείνας παραμένει.
  2. Η ενδοσκοπική τοποθέτηση γαστρικού μπαλονιού (μέσω γαστροσκόπησης) με στόχο τη μείωση της χωρητικότητας του στομάχου, επιφέρει μόνο προσωρινά αποτελέσματα, καθότι το μπαλόνι επιτρέπεται να παραμείνει στο στομάχι το πολύ ως 6 μήνες, αφού σε αντίθετη περίπτωση προκαλούνται βλάβες στο βλεννογόνο του στομάχου (π.χ. έλκος στομάχου). Άλλες επιπλοκές του γαστρικού μπαλονιού, που μπορεί να προκύψουν ακόμα και από την αρχή, είναι οι έμετοι, η αίσθηση βάρους εντός του στομάχου κλπ. Επίσης, μετά την αφαίρεση του μπαλονιού, τα κιλά συνήθως επανέρχονται. Για τους λόγους αυτούς, όπως και στα εξειδικευμένα κέντρα χειρουργικής παχυσαρκίας στο εξωτερικό, το γαστρικό μπαλόνι δε χρησιμοποιείται πλέον (έχει καταργηθεί ως μέθοδος αδυνατίσματος), παρά μόνο προσωρινά προεγχειρητικά σε περίπτωση υπερβολικά υψηλού βάρους (π.χ. 250-300 κιλά), ώστε ο ασθενής να είναι σε θέση στη συνέχεια να χειρουργηθεί, π.χ. να πραγματοποιηθεί γαστρικό bypass στη συνέχεια.
  3. Η χολοπαγκρεατική παράκαμψη / εκτροπή είναι ουσιαστικά μια γαστρική παράκαμψη, αλλά το τμήμα του εντέρου που παρακάμπτεται είναι πολύ μεγαλύτερο. θεωρείται πολύ βαριά επέμβαση λόγω της πολύ έντονης δυσαπορρόφησης των συστατικών της τροφής που προκαλεί. Ναι μεν η μέθοδος έχει ταχεία αποτελέσματα, οι ασθενείς αυτοί όμως υποφέρουν συνήθως στο μέλλον από δυσαπορρόφηση θρεπτικών συστατικών, με αποτέλεσμα να παρουσιάζουν συχνά π.χ. αβιταμίνωση, μέχρι και ασιτία. Κάποιες παραλλαγες της χολοπαγκρεατικής παράκαμψης είναι το δωδεκαδακτυλο-ειλεϊκό bypass (SADI, SADI-S), το sleeve-ειλεϊκό bypass (SASI), το duodenal-switch κ.α. (συνδυαστικές μέθοδοι).
  4. Η μέθοδος της γαστρικής πτύχωσης είναι η τεχνική κατά την οποία γίνεται αρχικά απλώς μια προσπάθεια να μειωθεί η χωρητικότητα του στομάχου με ραφές. Οι ραφές τοποθετούνται είτε σε 2 είτε σε 3 στρώματα. Η γαστρική πτύχωση δεν απέδωσε τα αναμενόμενα αποτελέσματα, διότι παρουσιάζει το μειονέκτημα του γαστρικού δακτυλίου. Δεν επεμβαίνει δηλαδή στο αίσθημα της πείνας (διότι το τμήμα του στομάχου που παράγει την ορμόνη της πείνας "γρελίνη" παραμένει σε χρήση και μετά την εγχείρηση), ενώ επίσης το στομάχι ξαναμεγαλώνει συνήθως γρήγορα.  Δείτε περισσότερα
  5. Το γαστρικό μπότοξ (έγχυση μυοχαλαρωτικής τοξίνης ενδοσκοπικά μέσω γαστροσκόπησης στο τοίχωμα του στομάχου) δεν απέδωσε τελικά τα αναμενόμενα αποτελέσματα με βάση τις διεθνείς έρευνες. Η αρχική σκέψη ήταν ότι οι ασθενείς θα αδυνάτιζαν, καθώς με τις χαλαρωτικές ενέσεις μπότοξ στο μυικό τοίχωμα του στομάχου, θα καθυστερούσε η κένωση του στομάχου, οπότε θα επερχόταν ευκολότερα το αίσθημα κορεσμού. Τελικά δεν επιτεύχθηκε όμως σύμφωνα με τις μελέτες το αναμενόμενο αδυνάτισμα, για το λόγο αυτό ο Dr. Δ. Κανέλλος δεν προτείνει το γαστρικό botox, το οποίο ούτως ή άλλως πραγματοποιείται από γαστρεντερολόγο και όχι από χειρουργό.

 

 

Αποτελέσματα επεμβάσεων παχυσαρκίας

Η απώλεια βάρους μετά από επιτυχή βαριατρική επέμβαση (γαστρικό μανίκι ή γαστρικό bypass) είναι κατά μέσο όρο 60-80% του πλεονάζοντος βάρους κατά τη διάρκεια του πρώτου χρόνου μετά την επέμβαση και συνεχίζεται τα επόμενα έτη με ελαφρώς μειωμένους ρυθμούς.

Πολλές από τις συνοδές παθήσεις, π.χ. σακχαρώδης διαβήτης, αρτηριακή υπέρταση κλπ, θεραπεύονται μετά την απώλεια βάρους χωρίς πολλές φορές να χρειάζονται πλέον φάρμακα.

Μετά τη χειρουργική επέμβαση παχυσαρκίας ο ασθενής θα πρέπει να "μάθει" έναν καινούργιο τρόπο ζωής συνδυάζοντας την υγιεινή διατροφή με την άσκηση. Με τον τρόπο αυτό έχουν και οι χειρουργοί παχυσαρκίας την ευχαρίστηση της "δημιουργίας καινούργιων ανθρώπων" μέσω της βαριατρικής χειρουργικής.

 

Συχνές ερωτήσεις για επεμβάσεις παχυσαρκίας

Ερ.:  Ποια επέμβαση παχυσαρκίας να επιλέξω?

Απ.:  Το είδος της επέμβασης το επιλέγει ο χειρουργός παχυσαρκίας σε συνεννόηση με τον ασθενή, αλλά κυρίως με βάση επιμέρους χαρακτηριστικά του βαριατρικού ασθενούς, π.χ. δείκτης μάζας σώματος B.M.I., ύπαρξη συνοδών παθήσεων όπως σακχαρώδης διαβήτης κλπ. Στις περισσότερες περιπτώσεις το γαστρικό μανίκι αποδίδει τα αναμενόμενα αποτελέσματα σε συνδυασμό με τη μικρότερη δυνατή επιβάρυνση και παρέμβαση στη φυσιολογική λειτουργία του πεπτικού συστήματος, αλλά και τη μεγαλύτερη ασφάλεια. Το γαστρικό bypass, μια επίσης καταξιωμένη μέθοδος, εφαρμόζεται κυρίως σε περιπτώσεις πολύ υψηλού Δ.Μ.Σ. ή σε περιπτώσεις σακχαρώδους διαβήτη. Περισσότερες λεπτομέρειες συναντώνται στις επιμέρους σελίδες.

 

Ερ.:  Θα ξαναβάλω τα κιλά στο μέλλον?

Απ.:  Επιλέγοντας τη σωστή μέθοδος (π.χ. γαστρικό μανίκι, γαστρικό bypass), η απώλεια βάρους είναι μόνιμη. Το δυσμενέστερο σενάριο είναι συνήθως να ξαναβάλει κανείς μακροπρόθεσμα ένα 5 – 10 % του βάρους που έχασε, κάτι απόλυτα ανεκτό.

 

Ερ.:  Πόσο κοστίζει μια επέμβαση παχυσαρκίας?

Απ.:  Οι επεμβάσεις παχυσαρκίας έχουν ένα κόστος που προκύπτει από τα εξής επιμέρους κόστη: τιμή κλινικής (συχνά καλύπτεται ένα τμήμα από τον ΕΟΠΥΥ) και αμοιβή χειρουργού / βοηθών / αναισθησιολόγου. Σε κάθε μέθοδο η συνολική επιβάρυνση είναι διαφορετική και εξατομικευμένη.

 

Ερ.: Είμαι ελαφρώς παχύσαρκη και δυσκολεύομαι να κάνω δίαιτα. Μπορώ να χειρουργηθώ για να χάσω 10-15 κιλά?

Απ.:  Αυτά τα περιττά κιλά δεν αποτελούν ένδειξη βαριατρικής επέμβασης. Το κριτήριο (όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω) είναι B.M.I. > 40kg/m2 ή > 35kg/m2 με έστω και μία συνοδό πάθηση.

 

Ερ.:  Έχω νοσογόνο παχυσαρκία. Να βάλω ένα γαστρικό μπαλόνι?

Απ.:  Το γαστρικό μπαλόνι, όπως αναφέρθηκε και πιο πάνω, έχει σχεδόν καταργηθεί πλέον, καθώς και επικίνδυνο μπορεί να αποδειχθεί και μόνιμα αποτελέσματα δεν έχει.

 

Ερ.:  Φοβάμαι να χειρουργηθώ, διότι έχω ακούσει ότι τα χειρουργεία παχυσαρκίας έχουν πολλές επιπλοκές.

Απ.: Οι παλαιότερες τεχνικές, όπως ο γαστρικός δακτύλιος, είχαν αρκετές επιπλοκές. Οι νεότερες όμως μέθοδοι (γαστρικό μανίκι και γαστρικό bypass), εφόσον εκτελούνται από εξειδικευμένο χειρουργό, έχουν πολύ μικρή πιθανότητα επιπλοκών και σαφώς μικρότερη πιθανότητα επιπλοκών σε σχέση με την πιθανότητα πρόκλησης προβλημάτων υγείας από την παχυσαρκία αυτή καθεαυτή.

 

Ερ.:  Έχω έναν γαστρικό δακτύλιο. Δεν αδυνάτισα και επιθυμώ να υποβληθώ τώρα σε άλλη επέμβαση παχυσαρκίας. Γίνεται?

Απ.: Σαφώς. Είναι πολύ συχνό ο βαριατρικός χειρουργός να αφαιρεί λαπαροσκοπικά ένα γαστρικό δακτύλιο που είχε τοποθετηθεί προ ετών και δεν απέδωσε ή δημιούργησε κάποιο πρόβλημα και να πραγματοποιεί ο ιατρός στη συνέχεια (στην ίδια επέμβαση) επίσης λαπαροσκοπικά ένα γαστρικό μανίκι ή ένα γαστρικό bypass.

 

Ερ.:  Τι τρώει ένας ασθενής μετά την επέμβαση παχυσαρκίας?

Απ.:  Αναλόγως βέβαια και με το είδος της επέμβασης, οι χειρουργοί παχυσαρκίας και οι διαιτολόγοι της ομάδας κατευθύνουν και παρακολουθούν τον ασθενή μετεγχειρητικά. Τις πρώτες μέρες προτείνονται τροφές σε υδαρή μορφή (π.χ. γιαούρτι, σούπα κλπ), στη συνέχεια και για τις πρώτες τρεις συνήθως βδομάδες χρησιμοποιείται το μπλέντερ για την πολτοποίηση όλων των τροφών (ασφαλώς μη παχυντικών), ενώ στο απώτερο διάστημα καταναλώνονται οι τροφές χωρίς να είναι πλέον απαραίτητο το μπλέντερ.

 

Ερ.:  Πονάει μια επέμβαση παχυσαρκίας?

Απ.:  Οι επεμβάσεις παχυσαρκίας πραγματοποιούνται λαπαροσκοπικά, με αποτέλεσμα ο πόνος να είναι απολύτως ανεκτός και ο ασθενής περιπατητικός άμεσα μετεγχειρητικά.

 

Ερ.: Πως θα αδυνατίσω μετά από το χειρουργείο παχυσαρκίας?

Απ.:  Ο ασθενής αδυνατίζει χωρίς δυσκολία με την κατάλληλη επέμβαση παχυσαρκίας, καθώς ελαχιστοποιείται το αίσθημα της πείνας.

Dr. Δημήτριος Κανέλλος

Dr. Δημήτριος Κανέλλος

Ο Dr. Δημήτριος Κανέλλος είναι ειδικευμένος στο Βερολίνο και Διδάκτωρ του Α.Π.Θ.. Συνεργάζεται κυρίως με τις κλινικές Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο και Άγιος Λουκάς, αλλά και με όλες τις μεγάλες ιδιωτικές κλινικές της Θεσσαλονίκης, ενώ διατηρεί και ιδιωτικό ιατρείο.

LinkedIn
YouTube
Instagram